انتظار عصر حاضر از زن مسلمان

این سخنرانی را که دکتر در تاریخ چهارم تیرماه 1351 در حسینه ارشاد در بزرگداشت حضرت فاطمه (س) ایراد کردن، سعی داشتند تا باری دیگر چهره واقعی زن را در اسلام نشان دهند و گرد و غبار زمان و سوقصدهای غرض ورزانه را که به شخصیت زن در اسلام کرده اند را پاک سازند.

دکتر در این سخنرانی ابتدا در مورد مقابله با حملاتی که از سوی غرب و فرهنگ غربی به شخصیت زن شده است را بیان می کند و از شیوه های نادرست مقابله با آن می گوید.

یکی از روش های مقابله موثر داشتن فرهنگ غنی، داشتن چهره های بسیار پرشکوه و کامل انسانی در مذهب و تاریخ آن قوم است. خوشبختانه از این جهت جامعه های اسلامی اگرچه تنوانستند آگاهانه در مقابل استعمار غربی بایستند اما دارای تاریخ و مذهب مترقی و غنی هستند که با تکیه به آنها نسل جدید توانایی مقاومت در برابر غرب ببخشند. در این زمینه خاص بزرگترین سلاح در این راه در نسل جدید در برابر دعوت غرب داشتن چهر های ممتاز و شخصیت های نمونه و ممتاز در مذهب اسلام است.

اگر این چهره ها دقیق شناخته بشند و دقیقا تصویر بشند، نسل جدید احساس خواهد کرد که برای نجات از سنت های کهنه، لزومی نداد که به دعوت های منحرفانه غرب به مدرنیسم پاسخ مثبت دهد.

و در راس همه این تصویر ها و در بالای همه این نمونه های متعالی فاطمه قرار دارد. آنچه که مهم است این است که این مسائل مربوط به زن ، علم جامعه فرم زندگی ... همه در اسلام مطرح هست ، هست ، کوشش ما این است که برای پاسخ گویی به سوالات زمانمون و برای نیازهایی که اکنون حس میکنیم چگونه بتوانیم این ارزشها رو بفهمیم و نیز چگونه بتوانیم تحقق ببخشیم. این هدف اساسی کار ماست.

مسئله اساسی چگونه فهمیدن است.

جنگ جهانی دوم روابط بین خانواده ای را متلاشی کرد، ارزشها و مراسمات اجتماعی را در هم ریخت. و بعد ویرانگری ناگهانی همه چیز ... از نظر فکری و اخلاقی نیز تاثیر بسیار انحرافی در نسل بعد از جنگ میگذارد. که بعد از نیم قرن آثار شومش رو حفظ کرده.

پیش از جنگ و پس از جنگ احساس میکنیم که چند قرن گذشته است. یکی از آثار  جنگ مسئله فروریختن ارزش های اخلاقی بود که همواره زن حامل انها بود

هدف کلی استاد از طرح این سخنرانی این است که به صورت کلی قوانین اصلی اسلام را نباید با سنت های ملی مخلوط نمود، برای مثال غیرت مردانه موجود نسبت به زنان را نباید چیزی برآمده از اسلام دانست چه بسا که در زمان جنگ های زمان پیامبر از دختران نوجوان هم به عنوان پرستار و هم به عنوان مشوق برای مردان به سوی جنگ استفاده می شد. پس اگر غیرت های بی جایی امروزه مشاهده می شود، مربوط به سنت ایرانی خواهد بود نه قوانین اصیل اسلامی.

قسمتی از این سخنرانی بدین شرح است:

"و در طول تاریخ اسلام هر وقت اسلام وجود داشته به معنای راستینش و اسلام حکومت میکرده بر جامعه زنان در رشته های علمی، در رشته های ادبی در نقش اجتماعی بزرگترین استعداد ها رو نشان دادند. وقتی همه کس منحط شد، زن هم منحط شد، اونم از بین رفت مگر مردش چه حقوقی داره که زن نداره؟

حجاب

مگر مردا حجاب ندارن همین الان؟ مگه چیه حجاب؟

چادر

یکی از چیزهایی که اتفاقا آقای مطهری مطرح کردن و چه خوب ، مسئله چادر به عنوان یک شکل و مسئله حجاب به عنوان یک اصله، حجاب به عنوان یک اصل اسلامی است، که گفتن ، چادر در یک شکل خاص به عنوان یک سنت اجتماعی است، در یک قوم خاص، این دوتا یکیش برحسب تکامل، تغییر، اختلاف در آب و هوا و نظام اجتماعی در مرحله فرهنگی، از این مملکت به اون مملکت از این زمان به اون زمان تغییر پیدا میکنه این فرم اما اصل حجاب اسلامی به عنوان یک قانون فقهی یک اصلی است که هر انسان آگاه و روشنی، براش منطقی و قابل پذیرشه، اما وقتی این الان توی ذهن این سنت و این  اصل اسلامی، چنان مخلوطه که دو کلمه مترادف شده، در ذهن همه،  و اونوقت روشنفکر به عنوان حمله به چادر به حجاب حمله میکنه، و مذهبی به عنوان دفاع از حجاب از چادر متاسفانه فقط دفاع میکنه و هر فکر دیگه ای رو نفع میکنه،  و به شدت منکره، و میبینیم که در این تصادم چه چیزها از بین میره و مجال برای طرح چه حقایقی از بین میره، و بدست نمیاد، نمونه دادن، و همین روشنفکر وقتی میبینه زینب را، وقتی میبینه که نهضت شروع شده، نهضت اونجا اتفاقا رهبری دست امام حسین برادرشه، به عنوان تعهد در برابر برادر نیست، به عنوان تعهد در برابر خوده، دربرابر خداست، وقتی میبینه که رهبر این نهضت راه افتاده، و یک سرنوشتی رو در برابر جهاد در برابر ستمی که بر جامعه مسلط شده انتخاب کرده، زندگی خودش را، خانوادش را ، همسرش را، رها میکنه و هم راه نهضت میاد، و میبینیم پا به پای تا لحظه شهادت هست، و در لحظه ای سخت تر از لحظه ای که بر حسین و یارانش گذشته، و گذرونده ، پرچم ادامه نهضت را او تنها به دوش میکشه، و اونچنان رشید، و اونچنان محکم و بی تردید، و بی ترس و بی تذلذل، و بی مصلحت اندیشی های منحط و بی تقیه، حقیقتی را که حسین با خونش گفت او تنها با کلمه گفت در هر جا بر سر هر قدرتی فریاد زد، و در همه سرزمین هایی که رفت به صورت اسیر یا تبعیدی ، این بذر انقلاب رو افشوند، آنچنان افشوند که امروز حتی میبینی در کشورهای که هنوز به عنوان رسمیت تشیع ندارند، محبت اهل بیت و عشق به خانواده پیامبر در اونجا عمیقه، و بعد ثمرات انقلاب را یک زن در دوره ای که همه قدرت ها نابود شده و همه پایگاه هایی که مردان از ش حمایت میکردن همه ورشکست شده و برچیده شده، یک زن علارغم امپراطوری که شرق و غرب و ایران و روم را به زانو دراورده ، یک زن، دنباله انقلاب رو ادامه میده، و بذر اندیشه  و مکتب حسین را همه جا میپراکنه، و همه جا قطره خون کربلا رو به عنوان نمونه همه جا میبره، و به همه زمان ها نشان میده، همه این معجزات مال یک زنه، و وقتی که چنین نقشی رو در یک زن، از خانواده همین فاطمه از همین خانه، میاد بیرون، میبینه یک زن در این قرن، زن اگاه و مسئول ، انگاه میبینه که زن روز را در کجا باید جست و چگونه باید ساخت، میفهمه  و میفهمه که زن هر روزی را در هر قرنی را از روی این الگو میشود ساخت. این ها ارزش های نیست که براساس سنت و نظام  اجتماعی و تولیدی و فرهنگی دگرگونه بشه ، کهنه  بشه ، وقتی اینها از بین خواهد رفت که بشریت در بحثی وجود نداشته باشه، و وقتی میبینه فاطمه در دوران کودکیش یک مجاهده دوره های سخته، در زندان سه ساله مکه شئب ابیطالب یک صبور بردبار، و در دوره بعد یک همکار، و در دوره تنهایی و مرگ مادر..."

روحش شاد.